Kim tak naprawdę była Cesarzowa Wdowa? (fakty historyczne)

Budashiri Khatun (urodzona ok. 1307 - zmarła ok. 1340) była regentką dynastii Yuan między rokiem 1332 i 1333.
Była żoną Jayaatu Khan Tugh Temüra; pochodziła z klanu Khongirad. Jej ojcem był Książę Consort Diwabala, Książę Lu, a jej matką Księżna Supreme Sengge Lagi.

Nie jest pewne, kiedy Budashiri została żoną Tugh Temüra, though została cesarzową w 1328 r. gdy jej mąż wstąpił na tron po raz pierwszy. W początku roku 1329, otrzymała cesarską pieczęć. Zamyśla się, że urodziła mu conajmniej 3 synów: Aradnadarę (zmarłego w 1332), którego obwołał dziedzicem; El Tegüsa (1329-1340); Taipingnę (który również zmarł młodo). Nie wiadomo, czy miała jakieś córki.

W czasie rządów swojego męża, cesarzowa była odpowiedzialna za wygnanie młodego Toghona Temüra do Korei, a następnie do Henan. Utrzymywała, że nie był on prawdziwym synem Khutughtu Khana Kusali (Emperor Mingzong)- starszego brata Tugh Temüra. Podczas wygnania Toghona, Budashiri zaaranżowała również egzekucję jego przyrodniej matki- Babushy, oskarżając ją o zamach stanu przeciw jej byłemu mężowi.

Kiedy w 1332 r. Tugh Temür zmarł, Budashiri została regentką, co było zgodne z tradycją ponieważ Tugh Temür nie wyznaczył sukcesora. Mówi się, że na łożu śmierci, Tugh Temür wyraził skruchę za to co zrobił swojemu starszemu bratu, i zamierzał przekazać tron swojemu bratankowi Toghonowi- najstarszemu synowi brata. W rezultacie, Budashiri nie wyznaczyła swojego syna El Tegüsa na tron, ale również nie posadziła na nim Toghona. Na tron wstąpił drugi syn Kusali- 6-letni Rinchinbal, który został wprowadzony na urząd Cesarza 13 października 1332 r.
Cesarzowa zrobiła to pod presją ze strony wielkiego radnego- El Temüra, który sprzeciwił się by Toghon Temür wstąpił na tron, odkąd oskarżono go o zatrucie swojego ojca. Miesiąc po zamianowaniu przez nią Rinchinbala, Budashiri przyznano rangę Cesarzowej Wdowy i przyjęła pozycję regentki. Jednakże, zaledwie 2 miesiące później (53 dni), młody cesarz zmarł.

El Temür nalegał by zainstalowała na tronie El Tegüsa, ale cesarzowa odmówiła, podtrzymując to, że nadal wypełnia i szanuje życzenie jej byłego męża i że El Tegüs był za młody by rządzić. W zamian sprowadziła 13-letniego Toghona Temüra i zainstalowała jako Cesarza w 1333r. W roku 1336 została (ponownie) wyniesiona do rangi wielkiej empress dowager (i ponownie sprawującej władzę w imieniu małoletniego cesarza - w tym wypadku nie jej własnego syna lecz syna brata jej męża).